Hướng Dẫn Nội dung nghệ thuật Thơ Hai-cư của Ba-sô ?
Thủ Thuật Hướng dẫn Nội dung nghệ thuật và thẩm mỹ Thơ Hai-cư của Ba-sô Chi Tiết
Lê Minh Châu đang tìm kiếm từ khóa Nội dung nghệ thuật và thẩm mỹ Thơ Hai-cư của Ba-sô được Update vào lúc : 2022-12-07 10:35:08 . Với phương châm chia sẻ Mẹo về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết Mới Nhất. Nếu sau khi tham khảo nội dung bài viết vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Admin lý giải và hướng dẫn lại nha.
Khái quát Tác giả - Tác phẩm: Chùm thơ hai-cư Nhật Bản gồm có Giới thiệu tác giả Mát-chư-ô Ba-sô, Chi-ô, Cô-ba-y-a-si Ít-sa và thực trạng sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, giá trị nội dung, đặc sắc nghệ thuật và thẩm mỹ tác phẩm Chùm thơ hai-cư Nhật Bản - SGK Văn 10 Kết nối tri thức.
Nội dung chính Show- Mục lục nội dung I. Giới thiệu tác giả1. Mát-chư-ô Ba-sô(1644 - 1694)2. Chi-ô(1703 - 1775)3. Cô-ba-y-a-si Ít-sa(1763 - 1828)II. Khái quát tác phẩmChùm thơ hai-cư Nhật Bản1. Thể thơ hai-cư2. Bố cục3. Giá trị nội dung4. Giá trị nghệ thuật5. Bài văn mẫu phân tích về thơ Hai-cưI. Giới thiệu tác giả1. Mát-chư-ô Ba-sô(1644 - 1694)2. Chi-ô(1703 - 1775)3. Cô-ba-y-a-si Ít-sa(1763 - 1828)II. Khái quát tác phẩmChùm thơ hai-cư Nhật Bản1. Thể thơ hai-cư2. Bố cục3. Giá trị nội dung4. Giá trị nghệ thuật5. Bài văn mẫu phân tích về thơ Hai-cưVideo liên quan
Tác giả - Tác phẩm: Chùm thơ hai-cư Nhật Bản - Mát-chư-ô Ba-sô, Chi-ô, Cô-ba-y-a-si Ít-sa
Mục lục nội dung
I. Giới thiệu tác giả
1. Mát-chư-ô Ba-sô(1644 - 1694)
2. Chi-ô(1703 - 1775)
3. Cô-ba-y-a-si Ít-sa(1763 - 1828)
II. Khái quát tác phẩmChùm thơ hai-cư Nhật Bản
1. Thể thơ hai-cư
2. Bố cục
3. Giá trị nội dung
4. Giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ
5. Bài văn mẫu phân tích về thơ Hai-cư
I. Giới thiệu tác giả
1. Mát-chư-ô Ba-sô(1644 - 1694)
- Là nhà thơ nổi tiếng của văn học Nhật
- Ông là người dân có công lớn trong việc hoàn thiện thơ hai-cư, đưa nó trở thành thể thơ độc đáo nhất của Nhật Bản
2. Chi-ô(1703 - 1775)
- Là người đánh dấu sự hiện hữu của những tác giả nữ trong truyền thống thơ hai-cư.
- Trước bà, thơ hai-cư của tác giả nữ thường bị coi thường và quên lãng
- Bà đã trở thành một tiếng nói thơ ca độc đáo, được nhiều tình nhân thích
3. Cô-ba-y-a-si Ít-sa(1763 - 1828)
- Là nhà thơ kiêm tu sĩ Phật giáo
- Ông còn là một họa sỹ tài ba, nổi tiếng với những bức tranh có đề những bài thơ hai-cư do chính ông sáng tác.
II. Khái quát tác phẩmChùm thơ hai-cư Nhật Bản
1. Thể thơ hai-cư
Thơ Hai-cư được xem là một trong số những thể thơ cổ độc đáo số 1 của Nhật Bản nói riêng và của thế giới nói chung.
Đâylà thể thơ vào loại ngắn nhất thế giới, chỉ có 17 âm tiết, ngắt nhịp thành 3 đoạn, theo thứ tự thường là: 5 âm - 7 âm - 5 âm
Tứ thơ:Mỗi bài thơ hai-kư đều có một tứ thơ nhất định và thường chỉ ghi lại một phong cảnh với vài sự vật rõ ràng, trong thuở nào điểm nhất định, để từ đó khơi gợi lên một cảm xúc, một suy tư nào đó.
2. Bố cục
Văn bản gồm 3 bài thơ, lần lượt của ba tác giả Mát-chư-ô Ba-sô, Chi-ô, Cô-ba-y-a-si Ít-sa.
>>> Xem thêm: Soạn bài Chùm thơ hai - cư Nhật Bản SGK 10 trang 45, 46 - Văn Kết nối tri thức
3. Giá trị nội dung
Thơ Hai cư ghi lại phong cảnh, sự vật, sự việc rõ ràng, bình dị trong một khoảnh khắc của thực tại chợt hiện lên trước mắt nhà thơ. Thể hiện triết lý Thiền trong sự tương giao hòa hợp, sự vận động biến hóa, sự bình đẳng của vạn vật, tình yêu quê hương, đất nước, con người...
4. Giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ
Thể thơ hai-cư
- Hình thức: Ngắn gọn, gồm 17 âm tiết, ngắt thành 3 đoạn, thường theo thứ tự 5-7-5.
- Quý ngữ: Là những từ chỉ mùa hoặc những hình ảnh tiêu biểu cho mùa (hoa đào, hoa mai, chim oanh, chim yến – chim quyên, tiếng ve – trăng, sương, tiếng dế,…).
- Ngôn ngữ: Chấm phá, gợi chứ không tả, để nhiều khoảng chừng trống cho độc giả tưởng tượng, đồng sáng tạo.
5. Bài văn mẫu phân tích về thơ Hai-cư
Bài mẫu số 1
Ba - sô là một danh sĩ lỗi lạc thời kỳ Edo của Nhật Bản. Những tác phẩm của ông để lại nhiều giá trị, phổ biến không những trong nước mà còn nổi tiếng khắp thế giới. Thơ ông là sự việc dung hợp và hài hoà giữa thiên nhiên và tấm lòng của người thi sĩ, nhẹ nhàng, bình dị mà trong sáng, thân mật. Những bài thơ Hai cư tiêu biểu cho hồn thơ ấy của ông.
" Đất khách mười mùa sương
về thăm quê ngoảnh lại
Ê-đô là cố hương."
Sau hơn mười năm ròng xa cách quê nhà, sống ở vùng đất Edo bận rộn với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường thường ngày, ông trở về quê hương trong nụ cười của người con bao năm xa quê nhưng vẫn đong đầy tình cảm với vùng đất thương mến - nơi đã cùng ông gắn bó suốt một khoảng chừng thời gian. Với Ba sô giờ đây, Edo như quê hương thứ hai của tớ vậy, vẫn khôn nguôi nỗi nhớ da diết về cõi "cố hương". Phải chăng, nhà thơ đang muốn nhắn nhủ từng người nên trân trọng những gì thân mật gắn bó quanh ta, những nơi ta đi và ta đến đều để lại những dấu ấn và kỉ niệm khó phai nên được trân trọng như một điều đẹp đẽ nhất. Bài thơ tuy ngắn gọn mà đong đầy những cảm xúc chân thành, bình dị, xinh xắn mà quá đỗi đáng quý, đáng yêu.
Qua bài thơ thứ hai, tình cảm lớn lao dành riêng cho quê hương đất nước càng được tác giả thể hiện rõ với những dòng cảm xúc thấm đẫm:
"Chim đỗ quyên hót ở Kinh đô mà nhớ Kinh đô."
Sau bao năm dạt dẹo, phiêu bạt nơi xứ người, đứng trên mảnh đất nền kinh đô nơi quê nhà, tác giả nghe tiếng chim đỗ quyên hót mà dâng lên nỗi nhớ. Tiếng đỗ quyên hót giữa không khí rộng lớn kinh đô gợi nên vẻ vắng lặng, u tịch, không khí tĩnh lặng đượm buồn khiến lòng người thổn thức. Đứng trên đất kinh đô mà hồn lại nhớ kinh đô, thời điểm hiện tại nhớ về quá khứ nhớ về những tháng ngày kinh đô tươi đẹp, nhân dân được phồn vinh, ấm no, thịnh vượng. Kinh đô giờ đây hoang tàn chẳng còn vẻ huy hoàng xưa cũ. Niềm tiếc nuối quá khứ đã cho tất cả chúng ta biết được tình yêu quê hương thiết tha của nhà thơ trước thực tại nhiều đau thương.
Tiếp đến, tình mẫu tử được cất lên thật nghẹn ngào quá tiếng thơ:
"Lệ trào nóng hổi tan trên tay tóc mẹ làn sương thu."
Tình cảm mẹ con luôn thiêng liêng và cao quý nhất. Trở về khi mẹ đã mất chỉ từ lại nắm tóc bạc trên bàn tay mà lòng đớn đau, uất nghẹn, niềm tiếc hận khôn nguôi. Dòng lệ nóng hổi buông trên làn tóc mẹ là tiếng lòng thổn thức tâm can nơi đáy hồn con. Làn sương thu mỏng dính manh cũng mang màu buồn của nỗi tuyệt vọng khôn nguôi khi đứa con mất đi mẹ mãi mãi.
"Tiếng vượn hú não nề
hay tiếng trẻ bị bỏ rơi than khóc?
gió ngày thu tái tê."
Qua bài thơ thứ 5, ta thấy được ở nhà thơ một tấm lòng nhân ái. Tiếng vượn hú trong rừng xa não nề, thê lương khiến người thi sĩ liên tưởng đến niềm đau của những đứa trẻ thơ. Chúng bị bỏ rơi giữa cuộc sống, thiếu đi tình thương của người thân trong gia đình, thiếu đi trái tim nhân ái của quả đât, chúng trở nên cô độc giữa cuộc sống chính mình. Gió thu về khiến nỗi đau ấy càng tê tái, càng buồn, càng xót xa hơn. Ta như cảm nhận được hình ảnh đầy thương cảm của những đứa trẻ mồ côi trong tiếng khóc đau thương giữa dòng đời nghiệt ngã. Những kiếp người xấu số ấy, sao không thể không thương tâm, động lòng cho được?
"Mưa đông giăng đầy trời
chú khỉ con thầm ước
có một chiếc áo tơi."
Những vần thơ chứa chan niềm yêu thiên nhiên, vạn vật. Xót xa trước cảnh chú khỉ con run lạnh giữa cái lạnh, cái ướt của lượng mưa ngày đông, nhà thơ đã viết nên vần thơ bày tỏ cảm xúc ấy. Đó phải chăng còn là một hình ảnh ẩn dụ cho những kiếp người lao động nghèo khổ trong xã hội xưa kia. Họ làm lụng vất vả, sống cũng chẳng hề dư dả, cái nghèo cái đói vẫn cứ đeo bám lấy họ. Lời thơ đó đó là tiếng nói thương cảm và gửi gắm niềm ước mơ nhỏ nhoi về môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường niềm sung sướng, vươn tới những điều tốt đẹp trong môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường của con người.
"Từ bốn phương trời xa cánh hoa đào lả tả gợn sóng hồ Bi-oa."
Khung cảnh ngày xuân nơi hồ Bi-oa thật ấn tượng và xinh đẹp. Giữa khoảng chừng trống bốn bề cánh hoa đào hồng phai rơi lả tả. Mỗi đợt gió nhẹ thổi qua, cành đào rơi theo chiều gió, chạm vào làn nước, sóng gợn lăn tăn, khung cảnh thật nhẹ nhàng, bình yên. Vạn vật dường như có sự tương giao, hoà hợp tạo nên bức tranh sinh động, thanh thoát lạ thường.
"Vắng lặng u trầm thấm sâu vào đá tiếng ve ngâm."
Vẻ tĩnh mịch vắng lặng của không khí được gợi lên qua vẻ u trầm của đá, có tiếng ve ngân - thứ âm thanh thân thuộc của ngày hè nhưng tiếng ve ấy không đủ để giúp bức tranh trở nên sống động hơn. Tiếng ve thấm sâu vào đá, âm thanh giao hoà với vạn vật tạo nên ý vị sâu sắc. Qua cái nhìn tinh tế cùng cách cảm nhận độc đáo, bài thơ tựa như nốt nhạc độc đáo của ngày hè dành riêng cho đời sống. Giữa tâm hồn nhà thơ có sự giao cảm với thiên nhiên để cảm nhận, chiêm nghiệm và tâm tình, đó đó đó là trong cảnh có hồn, trong tâm có cảnh.
Những bài thơ Hai cư tùy ngắn với số lượng âm tiết ít nhưng luôn mang lại cho những người dân đọc những cảm xúc và ấn tượng vô cùng lớn. Đặc biệt là đối với thi sĩ Ba sô người cầm bút tài năng đã viết nên những tuyệt phẩm vô cùng giá trị, để lại cho thế hệ tương lai những vần thơ ý vị, giàu sang về tư tưởng. Đọc thơ Hai cư, ta như được đắm mình vào trong thế giới thiên nhiên, trong trường liên tưởng với những cảm xúc thẩm mỹ vô cùng lớn. Cùng với tác giả, người đọc trở thành những người dân đồng sáng tạo lý thú và hữu ích.
Bài mẫu số 2
Hai-cư là thể loại thơ ca truyền thống Nhật Bản. Đây là thể thơ ngắn nhất thế giới, chỉ có 17 âm tiết. Trong tiếng Nhật 17 âm tiết đó được viết thành một hàng, khi phiên âm La tinh nó mới được ngắt thanh ba đoạn theo thứ tự 5/7/5. Cá biệt có những bài có 19 âm tiết.
Ma-su-ô Ba-sô (1644 - 1694), nhà thơ bậc thầy về thơ Hai-cư của Nhật. Ông xuất thân trong một mái ấm gia đình thuộc dòng dõi võ sĩ đạo Sa-mu-rai của xứ I-ga.
Hai-cư là thể loại thơ ca truyền thống Nhật Bản. Đây là thể thơ ngắn nhất thế giới, chỉ có 17 âm tiết. Trong tiếng Nhật 17 âm tiết đó được viết thành một hàng, khi phiên âm La tinh nó mới được ngắt thanh ba đoạn theo thứ tự 5/7/5. Cá biệt có những bài có 19 âm tiết.
Ba dòng (đoạn) thơ Hai cư có hiệu suất cao rất khác nhau: Dòng thứ nhất dùng để ra mắt; Dòng thứ hai tiếp tục ý trên và sẵn sàng sẵn sàng cho dòng thứ ba; Dòng thứ ba: Kết lại tứ thơ, nhưng thường không bao giờ rõ ràng và đủ ý mà phải mở ra những suy tư cảm xúc cho những người dân đọc.
Trong mỗi bài thơ đều phải có quý ngữ (từ chỉ mùa). Mỗi bài thơ là một khoảnh khắc của cảnh vật và đỉnh điểm của cảm xúc.
Thơ Hai-cư bao giờ cũng luôn có thể có nội dung liên quan đến thiên nhiên và đưa ra những triết lí về thiên nhiên
Bài 1: Là nỗi cảm về Ê-đô (Ê-đô là Tô-ki-ô ngày này). Đã mười mùa sương xa quên, tức là mười năm đằng đẵng nhà thơ sống ở Ê-đô. Có một lần trở về quê cha đất tổ ông không thể nào quên được Ê-đô. Mười mùa sương gợi lòng lạnh giá của kẻ xa quê. Vậy mà về quê lại nhớ Ê-đô. Tình yêu quê hương đất nước đã hòa làm một.
Bài 2: Ki-ô-tô là nơi Ba-sô sống thời trẻ (1666 - 1672). Sau đó ông chuyển đến Ê-đô. Hai mươi năm sau trở lại Ki-ô-tô nghe tiếng chim đỗ quyên hót ông đã làm bài thơ này. Bài thơ là sự việc hoài cảm qua tiếng chim đỗ quyên, loài chim báo ngày hè, tiếng khắc khoải gọi lại kỉ niệm thuở nào tuổi trẻ. Đó là tiếng lòng da diết xen lẫn buồn, vui mơ hồ về thuở nào xa xắm. Thơ Ba-sô đã gây ấn tượng đầy lãng mạn. Giữthơ cũng bồng bềnh trong xác định thầm lặng của nỗi nhớ, sự hoài cảm.
Bài 3: Một mớ tóc bạc di vật còn sót lại của mẹ, cầm trên tay mà Ba-sô rưng rưng dòng lệ chảy. Nỗi lòng thương cảm xót xa khi mẹ không hề. Hình ảnh "làn xương thu" mơ hồ gợi nỗi buồn trống trải bởi công sinh thành, dưỡng dục không được báo đền. Tình mẫu tử khiến người đọc cũng rưng rưng.
Bài 4: Người đọc phát hiện nỗi buồn nhân thế. Bố mẹ đẻ ra con không nuôi được vì nghèo đói mà mang bỏ trong rừng sâu. Sự thực ấy đi vào thơ gợi lên biết bao nỗi buồn tê tái. Tiếng vượn hú không phải rùng rợn mà "não nề" cả gan ruột, không hề nỗi buồn mà là nỗi đau nhân thế. Tiếng trẻ "than khóc" vì bị bỏ rơi không phải vì cha mẹ nó độc ác mà vì cực chẳng đã, không nuôi nổi. Nỗi buồn ấy gửi vào gió mua thu tái tê. Nỗi buồn ấy đã nâng bổng giá trị thơ Ba-sô tới đỉnh cao của chủ nghĩa nhân đạo. Điều đáng nói trong cái buồn ấy có nỗi đau đời, càng đau hơn vì "đau đời có cứu được đời đâu".
Bài 5: Vẻ đẹp về khát vọng trong tâm hồn nhà thơ. Mưa giăng, một chú khỉ con thầm ước (khát vọng) có một chiếc áo tơi để che mưa. Mượn mưa để nói về một hiện thực nào đó trong cuộc sống (đói khổ, rét mướt ví dụ điển hình). Chú khỉ con ấy là một sinh mạng một con người, một kiếp người và là con người chung trong cuộc sống. Chú khỉ mong hay nhân vật trữ tình mong mỏi làm thế nào để khỏi đói rét, khỏi khổ. Vẻ đẹp tâm hồn ấy lấp lánh giá trị nhân đạo thiết thực.
Bài 6: Chúng ta phát hiện cánh "hoa đào lả tả" và sóng nước hồ Bi-oa. Hoa đào lả tả hoa rụng báo hiệu ngày xuân ở Nhật Bản đã qua. Đây là thời kì chuyển giao mùa.
Cái nhỏ nhỏ nhất, đơn sơ nhất, tưởng như không còn sinh linh nhưng cũng vẫn mang trong mình mối tương quan giao hòa, chuyển hóa của vũ trụ. Một cánh hoa đào mỏng dính tang nhỏ xíu cũng khiến hồ Bi-oa nổi sóng.
Bài 7: Ta phát hiện "tiếng ve ngân", đặc trưng của ngày hè. Sự liên tưởng về giao mùa được hòa cảm trong cái nhìn, sự cảm giao và lắng nghe âm thanh. Xúc cảm ấy củạ nhà thơ thật tinh tế. Hình ảnh thơ rất đẹp: Hoa đào, hồ Bi-oa và tiếngve ngân không riêng gì có phủ rộng trong không khí mà còn thấm sâu vào đá, đang vật chất hình tượng cho tính cứng cỏi. Câu thơ đằm trong cảm nhận sâu sắc, thắm trong cái tình của con người với thiên nhiên, tạo vật.
Bài 8: Bản chất Ba-sô rất thích đi lãng du (đi nhiều nơi trên đất nước). Con người đã đến thời điểm hiện nay (bài thơ này tác giả sáng tác trước khi mất) còn tồn tại khát vọng gì nữa khi gần đất xa trời rồi. Không! Ba-sô vẫn có khát vọng sống để đi tiếp cuộc du hành. Khát vọng sống không phải để thưởng thức mà thực hiện sở thích của tớ, du hành trên đất nước. Lạc quan biết bao! Bài thơ không riêng gì có nói lên tình yêu của nhà thơ với môi trường tự nhiên thiên nhiên sống đời thường mà còn là một sứ mệnh của thi nhân. Yêu đời, yêu người, yêu nét trẻ đẹp, Ba-sô sẽ còn mãi làm thơ về cuộc sống này trong cả những lúc mộng hồn đã rời sang thế giới bên kia.
>>> Xem trọn bộ: Tác giả - Tác phẩm Văn 10 Kết nối tri thức
-----------------------------
Trên đây Top lời giải đã cùng những bạn Khái quát về Tác giả - Tác phẩm: Chùm thơ hai-cư Nhật Bản trong bộ SGK Văn 10 Kết nối tri thức theo chương trình sách mới. Chúng tôi kỳ vọng những bạn đã có kiến thức và kỹ năng hữu ích khi đọc nội dung bài viết này. Top lời giải đã có đầy đủ những bài ra mắt về tác giả tác phẩm những cuốn sách mới Cánh Diều, Chân trời sáng tạo, Kết nối tri thức. Mời những bạn hãy click ngay vào trang chủ Top lời giải để tham khảo và sẵn sàng sẵn sàng bài cho năm học mới nhé. Chúc những bạn học tốt!
Tải thêm tài liệu liên quan đến nội dung bài viết Nội dung nghệ thuật và thẩm mỹ Thơ Hai-cư của Ba-sô